دادخواست انحصار وراثت

انحصار وراثت، مکانی که شخص فوت شده در آن محل درگذشته شده است یا به نوعی آخرین محلی که متوفی در آن محل ساکن بوده است، توسط اداره شورای حل اختلاف، گواهی انحصار وراثت متوفی را صادر می کند. سپس ارزش کل دارایی متوفی تخمین زده و اندازه گیری می شود و بر اساس مقدار اموال و دارایی میزان سهم ورثه مشخص می شود و میان وراث تقسیم می شود.

قدم اول برای انحصار وراثت

اولین قدم جهت ارائه دادخواست انحصار وراثت، مراجعه به دفاتر خدمات قضایی به همراه مدارکی که برای دادخواست لازم است، که در ادامه مدارک لازم ذکر شده است؛ که افراد از این طریق می توانند دادخواست انحصار وراثت را ثبت نمود. اما اگر از روند قانونی این دادخواست مطلع نیستید، ما به شما پیشنهاد می دهیم پرونده خود را در اختیار وکلای حرفه ای و با تجربه رایمند قرار دهید.

تعریف وراث

در هر جامعه و فرهنگی مطابق با دین و مذهب آن جامعه موضوع تقسیم ارث و ورثه مطرح می شود. در فرهنگ و جامعه ما مطابق با مذهب شیعه و دین اسلام که مقررات و قانون متناسب با آن بیان شده است، ورثه را مشخص و ارث متوفی را تقسیم می کنند.

به طور کلی مطابق با قانون مدنی در موضوع انحصار وراثت، ورثه و افراد ذی نفع که ارث به آن ها تعلق میگیرد به 3 دسته تقسیم می شوند. که ورثه نسبت به یکدیگر حق الویت دارند و شخصی که در الویت بالاتر قرار دارد ارث به او تعلق می گیرد و ممکن است به الویت های بعدی ارثی تعلق نگیرد.

طبقات ارث مطابق قانون مدنی

1. اول: همسر متوفی، پدر و مادر، فرزندان و در نبود فرزند، نوه یا نوه ها
2. دوم: پدر بزرگ و مادربزرگ، همسر متوفی، خواهر و برادر و در نبود ایشان فرزندان آن ها
3. سوم: همسر متوفی، عمه، عمو، دایی، خاله متوفی و در نبود ایشان فرزندان آنها

در نبودن افراد بیان شده نوبت به عمه، عمو، خاله، دایی پدر و مادر متوفی می رسد.

نکته ای که وجود دارد این است که زن و شوهر بعد از عقد دائمی در تمام طبقات جزء وراث هم محسوب می شوند.

موضوع مهم بعدی که در رابطه با ارث وجود دارد این است که در شرایطی که ارزش و مقدار اموال و دارایی متوفی به گونه ای باشد که نتوان تمام بدهی های وی را پرداخت کرد الویت با طلبکارانی است که زودتر نسبت به دیگر طلبکاران اقدام به توقیف اموال متوفی می کنند.

عدم همکاری وراث در انحصار وراثت

برای دریافت گواهی انحصار وراثت و تقسیم ارث میان ورثه نیاز به مدارک شناسایی ورثا مانند شناسنامه یا موارد دیگری می باشد که اگر در طی پروسه درخواست گواهی انحصار وراثت یکی از ورثه به هر دلیلی از در اختیار گذاشتن شناسنامه و مدارک شناسایی خود، خودداری کند و یا محدودیتی در این خصوص داشته باشند، در این صورت سایر وراث از طریق شورای حل اختلاف می توانند این موضوع را پیگیری نمایند.

تعریف ماترک متوفی

دارایی و اموال متوفی را می توان به دو دسته 1) مال منقول و 2) مال غیر منقول دسته بندی کرد.

اموال منقول:

اموال منقول یعنی اموال و دارایی هایی که می توان آن ها را جا به جا کرد یا انتقال داد، بدون اینکه آسیبی به خود مال یا محل ای که آن مال در آن جا قرار داشت وارد شود. برای مثال: خودرو، حساب بانکی، کلیه اسایه منزل متوفی و … از اموال منقول فرد محسوب می شوند.

اموال غیر منقول:

اموال غیر منقول برعکس اموال منقول می باشند، در واقع به اموال و دارایی هایی که غیرقابل حمل و جابه جایی باشند و یا با حمل و انتقال آن ها آسیب به خود مال یا محلی که آن مال در آن جا قرار داده شده بود وارد شود، غیر منقول گفته می شود. برای مثال: ملک، زمین، شرکت، کارخانه و … از اموال غیر منقول فرد محسوب می شوند.

حقوق متوفی:

نکته ای که وجود دارد این می باشد که پس از مرگ متوفی، ورثه فرد باید حقوقی که متوفی قبل از مرگ برعهده داشته است و انجام نداده است را به جا آورند. برای مثال اگر متوفی بدهی به شخصی دارد که آن را پرداخت نکرده است، ورثه موظف هستند آن بدهی را پرداخت نمایند. حق خیار، حق قصاص، حق شفعه و … هم جزو حقوقی هستند که اگر متوفی قبل از مرگ متعهد به انجام این امور شده باشد، بر ورثه واجب است که این حقوق را به جای آورند.

داشتن وکالت انحصار وراثت

وارثان به منظور اقدامات حقوقی فقط در صورت داشتن وکالت از فرد متوفی می توانند اقدام به انجام فعالیت های حقوقی در این زمینه کنند. در این صورت اگر فرد فوت شده تا قبل از مرگ وکالت انحصار وراثت را به ورثه نداده باشد و فوت شود، ورثه توانایی دسترسی به اموال متوفی را نخواهد داشت، بدیهی است که در این صورت وراث اجازه دسترسی به اموال متوفی را ندارند و سایر اقدامات حقوقی این زمینه را هم نمی توانند انجام دهند.

مدت اعتبار گواهی انحصار وراثت

به طور کلی در دادخواست انحصار وراثتی که مطابق اسناد ارائه شده توسط ورثه به دادگاه ارائه می شود ورثه شناسایی می شوند و سهم هریک از وراث طبق الویت بندی مشخص می شود که پس از این مرحله، گواهی انحصار وراثت صادر می شود که اعتبار آن نامحدود می باشد، لذا وراث در هر زمانی می توانند از طریق گواهی انحصار وراثت صادره اقدامات قانونی انجام دهند یا حتی ارث را مطالبه نمایند. علاه بر اینکه گواهی انحصار وراثت صادره محدودیت اعتبار ندارد؛ ارائه دادخواست انحصار وراثت هم محدودیت زمانی ندارد و حتی امکان دارد که وراث چندین سال پس از فوت متوفی دادخواست انحصار وراثت را ثبت و مطالبه نمود.

گم شدن برگه انحصار وراثت

در صورت گم شدن برگه انحصار وراثت؛ می توان به شعبه ای که دادخواست انحصار وراثت در آن جا ثبت شد است، مراجعه و با تحویل شماره پرونده کپی دادخواست انحصار وراثت را دریافت کرد. حتی در صورت ندانستن شعبه و شماره پرونده ثبت دادخواست انحصار وراثت می توان با جستجو کد ملی در دادگاه شهری که دادخواست انحصار وراثت در آن ثبت شده است به کپی برگه انحصار وراثت دست پیدا کرد. فقط در یک حالت امکان دسترسی به کوپی برگه انحصار وراثت نمی باشد که دادگاه پرونده را مختومه اعلام کرده باشد.

انحصار وراثت و مطالبه مهریه

بعد از فوت همسر، زن می تواند از طریق دادگاه و یا اداره اجرای ثبت مهریه به وسیله مدارک انحصار وراثت مهریه خود را دریافت کند، زیرا بعد از فوت همسر؛ مهریه زن جزو حقوق باقی مانده مرد محسوب می شود و مانند بدهی که مرد به زن دارد، زن حق مطالبه مهریه اش را دارد و این مهم باید به زن پرداخت شود؛ به این گونه که اموال و دارایی متوفی اندازه گیری و مقدار آن مشخص می شود و اگر اموال متوفی به قدری بود که بتوان از آن مهریه زن را پرداخت کرد، که از کل اموال مهریه زن کسر می شود و به وی تحویا داده می شود، در غیر این صورت که اموال باقی مانده از مرد؛ پاسخ گوی پرداخت مهریه زن نباشد؛ ورثه مرد وظیفه ای در قبال پرداخت مهریه به زن ندارند.

مرجع ارسال دادخواست انحصار وراثت

برای اقدام به ارائه دادخواست انحصار وراثت دو شرط باید رعایت شود؛ اولا که دادخواست باید به محلی یا دادگاهی ارائه شود که در این زمینه فعالیت می کنند و یا به نوعی طلاحیت رسیدگی به این نوع پرونده ها را دارا هستند؛ معمولا دادخواست های انحصار وراثت به دادگاه های عمومی و یا دادگاه انقلاب ارائه می شوند؛ ثانیا دادخواست باید به نزدیک ترین دادگاه نسبت به محل زندگی متوفی ارائه شود، افراد با رعایت این شروط می توانند اقدام به ارائه دادخواست انحصار وراثت نمایند.

روند قانونی انحصار وراثت

بعد از ثبت دادخواست انحصار وراثت در دادگاه هایی که قبل تر ذکر شد و این که بررسی دادگاه از مدارک و اسناد جهت تکمیل و مشخص نمودن ورثه و افراد ذی نفع؛ به اتمام رسید، دادگاه به جهت اینکه اگر شخصی اعتراض یا ادعایی درباره اموال و دارایی هایی که دادگاه قصد تقسیم آن بین افراد ذی نفع را دارد؛ می باشد، دادگاه یک آگهی در یکی از روزنامه های کشور چاپ می کند.

برای مثال اگر شخصی جزو ورثه به حساب می آید اما به هر دلیلی اسمی از وی در مشخصات ورثه آورده نشده است، از موضوع انحصار وراثت آگاه شود و اگر اعتراضی دارد طی مدت زمان تعیین شده به دادگاه ارائه دهد و یا به عنوان مثالی دیگر، طلبکاران متوفی که از فوت وی آگاه نیستند؛ با مشاهده آگهی چاپ شده در روزنامه توسط دادگاه، از فوت فرد بدهکار مطلع می شوند و اقدام به پیگیری می نمایند و دیگر چنین مواردی…

بدیهی است که اگر شخصی در مدت تعیین شده توسط دادگاه اعتراضی نسبت به دادخواست انحصار وراثت نداشته باشد، دادگاه مطابق اسناد و مدارک موجود و الویت های ورثه که در قانون مدنی تعیین شده است، اموال و دارایی متوفی را میان ورثه و افراد ذی نفع تقسیم می کند.

نوع دادخواست انحصار وراثت

خواهان: در این قسمت باید مشخصات خواهان یا همان مشخصات متقاضی دادخواست انحصار وراثت نوشته شود، که می تواند یکی از ورثه و یا افراد ذی نفع باشد.

خواندگان: در این قسمت خواندگان، اسامی سایر ورثه نوشته می شود.

لازم به ذکر است که طبق ماده 9 قانون مدنی، اگر در این قسمت نام یکی از ورثه به عمد گفته نشود، خواهان مرتکب جرم کلاه برداری شده است.

نوع خواسته: دادخواست انحصار وراثت

مدارک لازم انحصار وراثت

گواهی فوت متوفی، استشهادیه محضری، شناسنامه متوفی، عقدنامه یا رونوشت، شناسنامه وراث، وصیت نامه متوفی، گواهی تسلیم اطهارنامه مالیاتی از جمله مدارکی هستند که ارائه دادنشان به مقام ذی ربط برای صدور گواهی انحصار وراثت ضروری می باشد.

اعتراض به انحصار وراثت

به طور کلی بعد از مشخص شدن نتیجه دادخواست انحصار وراثت؛ این امکان وجود دارد که یکی از اشخاصی که صلاحیت، امکان و یا قابلیت اعتراض به نتیجه دادخواست انحصار وراثت را دارد، اعتراض خود را اعلام نماید.

اگر برای دریافت انحصار وراثت اقدام نکنیم

بدون شک وراث برای انجام امور حقوقی و مالی متوفی نیاز به برگه انحصار وراثت دارند، از جمله این امور می توان به تقسیم اموال منقول و نامنقول مانده از متوفی بین وراث اشاره کرد که انجامش نیازمند برگه انجصار وراثت است، لذا افراد نمی توانند بدون داشتن این مهم اقدام به انجام امور مالی و حقوقی نمایند. وراث تنها در یک حالت می توانند گواهی انجصار وراثت دریافت نمایند؛ آن هم زمانی است که متوفی اموال منقول یا غیر منقولی از خود به جای نگذاشته باشد.

صدور دادخواست انحصار وراثت توسط دادستان

در شرایطی که یکی از ورثه و یا افراد ذی نفع توانایی اعتراض به نتیجه دادخواست انحصار وراثت را به دلایلی نظیر این که از لحاظ سنی توانایی تشخیص مسائل را به خوبی ندارند و یا افرادی که از لحاظ ذهنی و روانی دارای مشکلی هستند و یا اشخاصی که قادر به حل مشکلات و امور مربوط به خود نیستند و همچنین افرادی که قابلیت درک و قدرت تشخیص خوب و بد از یکدیگر را ندارند و یا با امور اقتصادی و منافع مالی آشنایی ندارند،. بنا به تشخیص دادستان و یا قاضی، این امکان وجود دارد که در این مواقع دادستان مداخله کرده و از طرف یکی از این نمونه افراد؛ اعتراض خود را به نتیجه دادخواست انحصار وراثت اعلام کند.

ورثه و یا اشخاص ذی نفع:

بعد از مشخص شدن نتیجه دادخواست انحصار وراثت، معمولا اگر نتیجه به ضرر یکی از ورثه و یا افراد ذی نفع باشد، آن شخص می تواند نسبت به نتیجه با ارائه دلایل و اسناد و مدارک و اثبات این موضوع که در نتیجه و رای دادگاه مشکلی وجود دارد که به ضرر آن شخص می باشد، اعتراض خود را اعلام نماید. برای مثال شخصی که نام او در دادخواست انحصار وراثت ذکر نشده است و یا فردی که وصیتی به نفع او توسط متوفی نوشته شده است و در دادخواست انحصار وراثت وصیت متوفی نادیده گرفته شده باشد و یا حتی در مواردی که اصلا وصیت متوفی تحویل دادگاه نشده باشد و یا اگر مطابق وصیت عمل نشده باشد یا کمتر از چیزی که متوفی به نفع وی وصیت کرده است به او تغلق گرفته باشد، فرد می تواند با ارائه مدارک و شواهد به دادگاه؛ اقدام به اعتراض نماید.

استشهادیه محضری گواهی انحصار وراثت

همان طور که قبل تر ذکر شد برای داشتن حق قانونی انحصار وراثت؛ وکالت فرد متوفی لازم است. برای دریافت گواهی انحصار وراثت یکی از مراحلی که باید طی شود، گرفتن برگه استشهادیه است. برای اهذ برگه استشهادیه باید 3 نفر از افراد صلاحیت دار به دفاتر اسناد رسمی مراجعه و به نوعی با امضا خویش این گواهی را بدهند که ورثه و افراد ذی نفع که از ارث سهمی به آن ها تعلق می گیرد چه کسانی هستند و آن ها را معرفی نمایند.

انحصار وراثت نامحدود و محدود

مطابق بخشنامه شماره ۳۸۳۸۴ وزارت دادگستری، گواهی انحصار وراثت در 2 نوع نامحدود و محدود توسط شورای حل اختلاف صادر می شود؛ که این مسئله بستگی به ارزش کل دارایی و اموال متوفی دارد، به این صورت که اگر کلیه اموال و دارایی متوفی بیشتر از 500 میلیون ریال معادل 50 میلیون تومان باشد گواهی انحصار وراثت نامحدود و اگر کمتر از این مبلغ باشد گواهی محدود توسط سازمان مربوطه صادر می شود.

تفاوت این دو در این است که در گواهی انحصار وراثت نامحدود؛ به دلیل نشر آگهی مدت زمان اخذ انحصار وراثت نسبت به گواهی انحصار وراثت محدود که تقریبا یک هفته زمان میبرد و پروسه انتشار آگهی از این روند حذف می شود، بیشتر است.

وکیل انحصار وراثت

وراث متوفی برای انجام امور حقوقی فرد فوت شده و همچنین تقسیم و دریافت ارث باید اقدام به انحصار وراثت نمایند که در طی انجام این کار برای دریافت راهنمایی و برطرف کردن مشکلاتی چون اعتراض به نحوه تقسیم ارث، می توانند از وکیل انحصار وراثت کمک دریافت نمایند.

وکیل انحصار وراثت رایمند

وکیل انحصار وراثت رایمند از طریق همکاری با بهترین و متخصص ترین وکلا در زمینه دادخواست انحصار وراثت که به قوانین این زمینه حقوقی به بهترین نحو تسلط دارند و با کلیه مراحل و پروسه قانونی دادخواست انحصار وراثت آشنایی کامل را دارند، آماده ارائه خدمات به موکلان این زمینه می باشد. همچنین وکیل انحصار وراثت رایمند موظف است مشکلات حقوقی شما را در زمینه دریافت ارث متعلق به شما، به سریع ترین و کارآمدترین روش ممکن در پی محقق شدن حقوق شما تلاش نماید.

ما در دفتر حقوقی خبره و با تجربه رایمند با داشتن سال ها تجربه وکالت در زمینه دادخواست انحصار وراثت و با چندین هزار پرونده موفق در این زمینه؛ این اطمینان را به شما می دهیم که با ارائه پرونده خود به مجموعه رایمند، به کمک وکلای متخصص و حرفه ای رایمند شما به دریافت حق خود نزدیک تر شوید.

پرونده های موفق دادخواست انحصار وراثت وکلای رایمند

1.دریافت مجازات برای متهم به جرم زمین خواری به ارزش کلان.

2.دریافت خسارت و مجازات برای متهم به جعل سند و فروش مال غیر.

3.دریافت مجازات و خسارت برای متهم به فروش ملک به چند نفر و فروش مال غیر.

4.تبرئه متهم از اتهام کلاهبرداری به فروش مال غیر.

و …

مزایای وکلای با تجربه گروه رایمند

• سرعت دادن به روند پرونده
• حضور در جلسات دادگاه بدون حضور موکل
• حفظ اسرار واطلاعات موکل
• شفاف سازی کردن موضوع برای موکل
• پیگیری منظم روند پرونده
• حق وکالت منصفانه
• جذب اعتماد موکل و برقراری ارتباط موثر با او
• انجام فعالیت های حقوقی با بروزترین سیستم حقوقی
• به روز بودن و اطلاع از آخرین قوانین کشور و برخورد مناسب با موکل و قاضی موکل